കേരളത്തിന്റെ സാംസ്‌കാരിക പാരമ്പര്യത്തിന്റെയും വിദ്യാഭ്യാസ മികവിന്റെയും അഭിമാനമാണ് സ്‌കൂള്‍ യൂത്ത് ഫെസ്റ്റിവല്‍. ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ വിദ്യാര്‍ത്ഥി കലാ മേളകളിലൊന്നായി ഇത് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. പഠനത്തിനൊപ്പം കലയും കായികവുമായ സമഗ്ര വികസനം ലക്ഷ്യമാക്കി 1957-ല്‍ ആരംഭിച്ച ഈ മേള, ഇന്ന് ആയിരക്കണക്കിന് വിദ്യാര്‍ത്ഥികള്‍ക്ക് അവരുടെ കഴിവുകള്‍ പ്രകടിപ്പിക്കാന്‍ വേദിയായി മാറിയിരിക്കുന്നു. സംഗീതം, നൃത്തം, നാടകം, സാഹിത്യം, ചിത്രകല തുടങ്ങി നൂറിലധികം ഇനങ്ങളിലായി നടക്കുന്ന ഈ മത്സരങ്ങള്‍, കുട്ടികളില്‍ ആത്മവിശ്വാസം, മികവിനോടുള്ള ബഹുമാനം, സഹജീവന ബോധം എന്നിവ വളര്‍ത്തുന്നു. ജില്ലാ തലത്തില്‍നിന്ന് സംസ്ഥാനതലത്തിലേക്കുള്ള മത്സരങ്ങളുടെ പടവുകള്‍, കേരളത്തിലെ വിദ്യാഭ്യാസരംഗത്തിന്റെ ആഴവും ഉള്‍ക്കൊള്ളലും തെളിയിക്കുന്നു. സ്റ്റേറ്റ് സ്‌കൂള്‍ മീറ്റായി അറിയപ്പെടുന്ന ഈ ഉത്സവം കേരളത്തിന്റെ സാംസ്‌കാരിക ആത്മാവിനെയും വിദ്യാലയ ജീവിതത്തിന്റെ ഉത്സാഹത്തെയും പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു. ശാസ്ത്രീയ സംഘാടക സംവിധാനവും, കുട്ടികള്‍ക്ക് നല്‍കുന്ന സമതുല്യമായ അവസരങ്ങളും ഇതിനെ ദേശീയ-അന്തര്‍ദേശീയ തലങ്ങളില്‍ മാതൃകയാക്കുന്നു.
കേരളത്തിന്റെ ഭക്ഷണ സംസ്‌കാരവുമായും ഈ മേളയ്ക്ക് ബന്ധമുണ്ട്. കലാമേളയുടെ ഭാഗമായ ഭക്ഷണങ്ങളിലൂടെ പഴയിടം മോഹനന്‍ നമ്പൂതിരി എന്ന പേരും യൂത്ത് ഫെസ്റ്റിവെലിലെ ഒരു ഇനം പോലെ പ്രധാനപ്പെട്ടതായി മാറിക്കഴിഞ്ഞു. പതിറ്റാണ്ടുകളായി സ്‌കൂള്‍ കലാമേളകളില്‍ ഭക്ഷണ വിതരണത്തിന്റെ മുഖമാണ് പഴയിടം. സ്‌കൂള്‍ യൂത്ത് ഫെസ്റ്റിവല്‍ കലാ മത്സര വേദി മാത്രമല്ല, കേരളത്തിലെ പൊതു വിദ്യാഭ്യാസത്തിന്റെ ആത്മാവ് കൂടിയാണ്. വിദ്യാര്‍ത്ഥികളുടെ കലാപാടവം മാത്രമല്ല, സംഘാടനശേഷിയും നേതൃത്വ ഗുണവും വളര്‍ത്തുന്ന ഒരു സാമൂഹിക പാഠശാലയാണിത്. ഓരോ വര്‍ഷവും സംസ്ഥാനത്തിന്റെ വിവിധ ജില്ലകളില്‍ സംഘടിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന ഈ മേള, പ്രാദേശിക സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയ്ക്കും ടൂറിസത്തിനും ഉണര്‍വേകുന്നു. കലാമേളയിലൂടെ സ്‌കൂളുകളും അധ്യാപകരും മാതാപിതാക്കളും സമൂഹവും ഒരുമിച്ചു ആഘോഷിക്കുന്ന കൂട്ടായ്മയെന്നതാണ് അതാണ് സ്‌കൂള്‍ യൂത്ത് ഫെസ്റ്റിവലിന്റെ യഥാര്‍ത്ഥ മഹത്വം.
