ഉച്ചഭക്ഷണത്തിന് ശേഷം ഉറക്കം വരാനുള്ള കാരണങ്ങൾ

മിക്കവാറും എല്ലാവർക്കും ഉച്ചഭക്ഷണത്തിന് പിന്നാലെ ഒരു ‘ചെറിയ ഉറക്കം’ ആവശ്യമെന്ന തോന്നൽ ഉണ്ടാകും. ഓഫീസിലോ വീട്ടിലോ ആകട്ടെ, ഭക്ഷണത്തിനു ശേഷം കണ്ണുകൾ ഭാരമേറിയതുപോലെ തോന്നുന്നത് സാധാരണമാണ്. ഈ സ്വാഭാവികമായ ഉറക്കം തോന്നലിന് പിന്നിൽ ശരീരത്തിലും മനസ്സിലും നടക്കുന്ന ചില ശാരീരിക, രാസ, മാനസിക ഘടകങ്ങളാണ് കാരണം.

🍛 1. ഭക്ഷണത്തിന്റെ സ്വഭാവം

ഉച്ചഭക്ഷണത്തിൽ സാധാരണയായി നാം കഴിക്കുന്നത് കർബോഹൈഡ്രേറ്റുകളും കൊഴുപ്പുമാണ്. ഉദാഹരണത്തിന് അരി, കറി, മാംസം, പായസം മുതലായവ. ഇവയുടെ ദഹനത്തിനായി ശരീരത്തിന് കൂടുതൽ ഊർജം ആവശ്യമാകും. ഈ സമയത്ത് രക്തസഞ്ചാരം പ്രധാനമായും ദഹനാവയവങ്ങളിലേക്കാണ് കൂടുതൽ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നത്. ഫലമായി, തലച്ചോറിലേക്കുള്ള രക്തപ്രവാഹം കുറയുകയും തളർച്ചയും ഉറക്കവുമുണ്ടാകുന്നു.

🧠 2. രാസപ്രവർത്തനങ്ങൾ (Serotonin & Melatonin)

ഭക്ഷണം കഴിച്ചാൽ ശരീരത്തിൽ സെറോട്ടോണിൻ എന്ന രാസവസ്തുവിന്റെ ഉൽപാദനം വർധിക്കുന്നു. ഇത് മനസിന് ശാന്തതയും ഉറക്കത്തിനുള്ള ചിന്തയും നൽകുന്ന രാസഘടകമാണ്. ചില ഭക്ഷണങ്ങളിൽ ട്രിപ്റ്റോഫാൻ (tryptophan) എന്ന അമിനോ ആസിഡ് അടങ്ങിയിരിക്കും. ഇത് സെറോട്ടോണിനിലൂടെയും മെലറ്റോണിനിലൂടെയും ഉറക്കം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു. അതുകൊണ്ട് തന്നെ പായസം, പഴം, പാലു പോലുള്ള ഭക്ഷണങ്ങൾ കഴിച്ചതിന് ശേഷമുള്ള ഉറക്ക തോന്നൽ കൂടുതലായിരിക്കും.

⏰ 3. ദഹന പ്രക്രിയയും രക്തത്തിലെ പഞ്ചസാര നിലയും

ഉച്ചയോടെ ശരീരത്തിലെ രക്തത്തിലെ ഗ്ലൂക്കോസ് നില വർധിക്കും. ഈ വർധനയെ നിയന്ത്രിക്കാൻ പാങ്ക്രിയാസ് ഇൻസുലിൻ സ്രവിക്കുന്നു. ഇൻസുലിൻ സ്രവിക്കുമ്പോൾ മറ്റു ഹോർമോണുകൾ തമ്മിലുള്ള സാമ്യം താൽക്കാലികമായി മാറ്റം വരുത്തും, അതും ഉറക്കം പ്രേരിപ്പിക്കുന്ന കാരണങ്ങളിൽ ഒന്നാണ്. കൂടാതെ, ഭാരം കൂടിയ ഭക്ഷണം കഴിക്കുമ്പോൾ ദഹനം മന്ദഗതിയാകുകയും ശരീരത്തിന് കൂടുതൽ തളർച്ച അനുഭവപ്പെടുകയും ചെയ്യും.

🪷 4. ഉറക്കക്രമവും ജീവിതശൈലിയും

നിത്യജീവിതത്തിൽ ഉറക്കക്കുറവുള്ളവർക്ക് ഉച്ചയോടെ ശരീരം സ്വാഭാവികമായി വിശ്രമം തേടും. ഇതിനെ ‘സർക്കേഡിയൻ റിതം’ (Circadian Rhythm) എന്ന ജീവിത ഘടികാരത്തോടാണ് ബന്ധിപ്പിക്കുന്നത്. ശരീരത്തിന്റെ ആന്തരിക ഘടികാരം ഉച്ചയ്ക്ക് 1 മണിയോടെയോ 3 മണിയോടെയോ തളർച്ചയും ഉറക്കം തോന്നലും സൃഷ്ടിക്കും. അതുകൊണ്ട് തന്നെ പല സംസ്കാരങ്ങളിലും ‘പവർ നാപ്പ്’ ഒരു ആരോഗ്യകരമായ ശീലമായി കണക്കാക്കുന്നു.

🍵 5. എങ്ങനെ നിയന്ത്രിക്കാം?

ഉച്ചഭക്ഷണത്തിന് ശേഷമുള്ള ഉറക്കം പൂർണ്ണമായും മോശമല്ല. പക്ഷേ ജോലി സമയത്ത് അത് നിയന്ത്രിക്കേണ്ടതുണ്ട്. ചില ലളിതമായ മാർഗങ്ങൾ:

• ഭാരം കൂടിയ ഭക്ഷണങ്ങൾ ഒഴിവാക്കുക; പച്ചക്കറികൾ, പ്രോട്ടീൻ, ധാന്യങ്ങൾ കൂടുതൽ ഉൾപ്പെടുത്തുക.
• ഭക്ഷണം കഴിച്ചതിന് ശേഷം ഉടനെ ഇരിക്കാതിരിക്കുക; 10–15 മിനിറ്റ് സാവധാനം നടക്കുക.
• അധിക കാപ്പി കുടിക്കുന്നത് ഒഴിവാക്കുക- അത് ദീർഘകാലത്തിൽ ഉറക്കക്രമം തകർക്കാം.
• ശരീരത്തിൽ വെള്ളം മതിയായ അളവിൽ നിലനിർത്തുക.

ഉച്ചയ്ക്ക് ഉറക്കം തോന്നുന്നത് ശരീരത്തിന്റെ സ്വാഭാവിക പ്രതിഭാസമാണ്, രോഗലക്ഷണമല്ല. പക്ഷേ അതി കൂടുതൽ ഉറക്കം വരുകയോ ജോലി ചെയ്യാൻ കഴിയാത്ത വിധം തളർച്ചയുണ്ടാകുകയോ ചെയ്യുന്നുവെങ്കിൽ, ഭക്ഷണ രീതി പരിശോധിക്കാനും ജീവിതശൈലി പരിഷ്‌കരിക്കാനും ശ്രദ്ധിക്കുക. സ്വാഭാവികമായ വിശ്രമം ശരിയായ രീതിയിൽ എടുക്കുമ്പോൾ അത് ഉത്സാഹവും ഉന്മേഷവും കൂട്ടും. അതാണ് ഉച്ചയുറക്കത്തിന്റെ യഥാർത്ഥ ലക്ഷ്യം.